آثار به دست آمده در خداآفرين متعلق به هزاره پنجم قبل از ميلاد است
گروه شهرستانها- منطقه خدا آفرين دستاوردهاى مهمى ازآثار متعلق به هزاره پنجم قبل از ميلاد تا دوران پارت و اسلام را داشته است كه اين آثار حاكى از وجود شهرنشينى مربوط به تمدن «كرا ـ ارس» و يا «ماوراى قفقاز» در اين منطقه است.
محمد فاضلى رئيس پژوهشكده باستان شناسى سازمان ميراث فرهنگى، صنايع دستى و گردشگرى گفت: مطالعه آثار به دست آمده از اين پروژه نشان مى دهد كه نوع شهرنشينى جوامع تمدن كرا ـ ارس جدا از نوع شهرنشينى تمدن بين النهرين و با خصلت هاى ايرانى بوده و همين موضوع چشم انداز نوينى از علم باستان شناسى براى كشور محسوب مى شود.
رئيس پژوهشكده باستان شناسى سازمان ميراث فرهنگى، صنايع دستى و گردشگرى خاطرنشان كرد:قدمت شهرنشينى در تمدن «كرا ـ ارس» به ۵ هزار و ۳۰۰ تا ۵ هزار و ۴۰۰ سال قبل از ميلاد مى رسد. به گفته وى، جوامع تمدن «كرا ـ ارس» نخستين جوامع خانسالار كه اقتدار سياسى و اقتصادى داشته اند، به شمار مى رود.
وى همچنين با بيان اين كه بررسى هاى مربوط به دوران پارت، تحت تأثير مطالعات دوره ساسانى قرار گرفته بود، اظهار داشت: آثار به دست آمده از پروژه باستان شناسى خداآفرين از جمله دژها، قلعه ها و قبور پادشاهان درك نوينى از دوران پارت ارائه خواهد كرد. وى با اشاره به دستمايه قرار گرفتن بررسى هاى باستان شناختى منطقه خداآفرين به عنوان موضوع پايان نامه هاى كارشناسى ارشد و دكترا افزود: تدوين چند رساله تحصيلات تكميلى دانشجويان دانشگاه هاى ايران و ساير كشورها، مؤيد جايگاه علمى مطالعات باستان شناختى صورت گرفته در اين پروژه است.
