از كودتاي نا فرجام بيست و پنجم, تا كودتاي بيست و هشت امرداد 1332

برگرفته از تارنماي پژوهش هاي كاربردي

دكتر هوشنگ طالع



بخش نخست عملياتي كه بعدها به‌ نام كودتاي 28 امرداد معروف شد, در ساعت‌هاي پاياني روز بيست و چهارم امرداد ماه 1332, به‌مورد اجرا گذارده شد .
بخش نخست عمليات كودتا با هم‌كاري شاه و دستگاه‌هاي اطلاعاتي آمريكا (سيا) و دستگاه‌هاي اطلاعاتي انگليس و پاره‌اي از افسران (شاغل و بازنشسته ) به مورد اجرا در آمد .
سرهنگ نصيري فرمانده گارد شاهنشاهي كه به ظاهر فرماندهي كودتا را به عهده داشت, نيمه شب با چند كاميون سرباز و چند دستگاه تانك, به بهانه‌ي ابلاغ حكم عزل دكتر مصدق, به در خانه‌ي نخست وزير مراجعه مي‌ كند. بر پايه‌ي برنامه ريزي‌‌هاي انجام شده, محمدرضا شاه همراه ملكه ثريا به رامسر رفته بود كه درصورت ناموفق ماندن كودتا, از آن‌ جا به بيرون از كشور بگريزد.
البته بايد گفته شود كه دكتر محمد مصدق با ابراز تمايل و راي مجلس شوراي ملي به مقام نخست وزيري رسيده بود و تنها مجلس شوراي ملي با راي عدم تمايل يا راي عدم اعتماد, مي‌‌توانست وي را به‌گونه‌ي قانوني از كار بركنار كند.

این مجموعه نوشتارها که برگرفته ای است از نسخه ی ترجمه ی :

«Clandestine Service History Overthrow of Premier Mossadeq of Iran» نوشته ی دکتر «ویلبر دونالد نیوتن» که به بررسی اسناد محرمانه و غیرمحرمانه مربوط به کودتای 28 مرداد می پردازند.

اسناد، به ویژه مطالب مربوط به طراحی و اجرای عملیات نظامی، اقدامات اطلاعاتی و عملیات روانی؛ نکات عبرت آموز در خور توجهی را داراست که تلاش می شود با انتشار آن ها در این تارنما به بررسی ریشه های کودتایی بپردازیم که برخی از روی ناآگاهی آن را «قیام مردمی»! خوانده اند.

این نوشتار در 13 بخش به صورت مستقل تهیه شده است. که با پیوند آن در پی می آید.

با سپاس از احمدی که در گردآوری این نوشتارها کمک شایانی کرد.